O Pomorzu i Kaszubach

13 czerwiec 2012r.

W połowie ubiegłego stulecia, jeszcze przed wybuchem powstania styczniowego, na Pomorzu, w tym i na Kaszubach, rozwijają się liczne stowarzyszenia, początkowo zakładane przez ziemiaństwo, następnie zaś już samodzielnie przez zamożne chłopstwo — jak np. Towarzystwo Rolnicze dla Ziemi Kaszubskiej powstałe w 1862 r. w Kościerzynie. Liczne towarzystwa kupiecko-rzemieślni-cze, spółki i kasy pożyczkowe bronią natomiast interesów drobnomieszczaństwa. Jednocześnie, pod pretekstem działalności oświatowo-rolniczej, organizuje się ruch narodowy żywo niepokojący władze pruskie.